1. Japanners zijn net wat netter dan Nederlanders

Wat is het eerste dat je doet als je na een vlucht van 14 uur landt? Op naar het toilet. Daar heb je in Japan meteen je eerste magische ervaring te pakken. Ja, de wc’s zijn schoner dan elke andere vliegveldwc die je ooit hebt gezien. Mocht je meteen een billendouche willen nemen, dan kan dat ook. Ben je bang dat de mensen naast je het horen? Dan zet je een muziekje aan. Daarna even opdrogen? Zet de blazer maar aan. En die toiletten heb je dus overal.

Dit is niet de enige plek waar Japanners zo schoon zijn. Je zult op straat echt geen vuilnis zien liggen. Een sigaret op straat uittrappen kan ook niet. Ken je die beelden van Japanners met mondkapjes? Dat doen ze niet alleen om zelf niet ziek te worden – maar juist ook om andere mensen niet aan te steken. Ze zullen dan ook nooit in het openbaar hun neus snuiten.

Eten en drinken doe je in Japan niet en public. Je kunt vrijwel overal wat te drinken kopen bij automaten, net zoals in Nederland. Maar Japanners drinken hun drankje bij de automaat op. Eten is ook in de lift not done. ‘s Ochtends in de lift een croissantje in je mond proppen voor je op kantoor komt, is er dus niet bij.

2. Japanners zijn net wat afstandelijker dan Nederlanders

Wij zijn best wel informeel op kantoor. In onze lunchpauze is er een intense pingpongcompetitie gaande. Om je een beeld te geven: er zijn al diverse pingpongtafels gesneuveld. Daarbij spelen onze technici gewoon tegen de directeur. En ze maken hem keihard in. Voor onze trainees uit Japan is dat nog wel even wennen.

In Japan zijn zakelijke relaties – nou ja, vooral heel zakelijk. Daar kunnen we echt niet in een spijkerbroek naar kantoor komen. Als we een vergadering hebben, kunnen we niet zomaar ergens gaan zitten. De plekken om de tafel worden verdeeld op basis van rang, met de hoogste directeur aan het hoofd, en de jongste personen het dichtst bij de deur. Je mag niet zomaar neerploffen: je wacht netjes tot de gastheer je een teken geeft. Flink hierarchisch dus. Stel je daar zo’n pingpongpartij maar eens bij voor. Lukt niet, toch?

Japanners zijn niet alleen op het werk wat afstandelijker dan wij. Zij noemen dat het principe van de onzichtbare muur. In restaurants en in het openbaar vervoer kijk je elkaar niet aan: je doet net alsof er een muur tussen jou en de andere mensen staat. Wij kennen dat niet – behalve als we in de lift staan. Dan kijkt iedereen van elkaar weg, naar de vloer of naar de muur. Net als in Japan.

3. Japanners zijn net wat vriendelijker dan Nederlanders

Iedereen die weleens in Japan is geweest, weet dit: Japanners zijn super vriendelijk. Een stuk vriendelijker en beleefder dan wij zijn, zouden we willen zeggen. We hebben meegemaakt dat restauranteigenaren een half uur met ons meezochten naar een pinautomaat. Hoe lief is dat?

Nergens valt dit verschil meer op dan in de lift. Ben je in Nederland als eerste in de lift? Dan druk je op de knop voor jouw verdieping, en ga je in een hoek staan. In Japan werkt het heel anders. De eerste die binnenkomt, blijft bij de knoppen staan. Hij drukt voor iedere binnenkomer de knop voor de verdieping in én opent de deuren als iemand eruit gaat. Moet iemand van achterin eruit? Dan is het heel normaal om de lift uit te gaan om plaats te maken. Wij schuiven liever nog iets dichter tegen elkaar aan.

Als je in Kyoto een warenhuis binnenloopt, staan er bij de ingang medewerkers om je te verwelkomen. Zij maken, zonder uitzondering, voor iedere gast een buiging. Maakt dat je ongemakkelijk, omdat je niet weet hoe je moet reageren? Dat hadden wij ook. Geen zorgen. Japanners zullen nooit laten merken dat jij het niet goed doet. Als ze zouden laten merken dat jij je niet goed gedraagt, verlagen ze zich tot jouw niveau. Vriendelijkheid is dus meer dan dat: het is een soort trots.

4. Japanners zijn net wat beter georganiseerd dan Nederlanders

In Japan is alles heel goed geregeld. Maar echt. Stel, je loopt in Osaka over straat. Er wordt net een stukje stoep gerepareerd. Een hekje eromheen is genoeg, zou je denken. Maar niet in Japan. Daar staat er vaak een beveiliger naast het hek, die je niet alleen vertelt dat je om het hek heen moeten lopen – maar je ook laat zien hoe.

Japanners zijn heel punctueel. Wat later binnenkomen bij een afspraak? Dat gebeurt echt niet. Ze zijn eigenlijk altijd te vroeg. In het openbaar vervoer zagen we dat nog ietsje beter. Treinen vertrekken bijna zonder uitzondering op tijd. Wanneer dat eens niet zo is – als de trein bijvoorbeeld een halve minuut vertraging heeft – maakt de conducteur zijn excuses.

Het allermooiste voorbeeld van de toporganisatie van Japan is toch wel de manier waarop Japanners rijen vormen. Hoe dat gebeurt, verschilt per situatie. Bij een grote winkel wordt met paaltjes aangegeven hoe je in de rij moet staan. Eigenlijk net als in Nederland. In de metro wordt het lastiger. Daar maak je bij elke deur 2 rijen – en mag eerst de linkerrij en dan de rechterrij naar binnen. Bij de hogesnelheidstrein wacht je achter poortjes. Wanneer die opengaan, is er bij iedere rij een speciale rijbegeleider. Geen grap. Een begeleider voor de rij. Dat is pas organisatie!

5. Japanners gebruiken de lift anders dan Nederlanders

Eigenlijk is het heel gek om in een lift te staan – of je nu in Nederland of in Japan bent. Als je in een lift staat, vervagen alle sociale regels. In een normale situatie ga je natuurlijk nóóit zo dicht tegen elkaar aan staan. En hoogtevrees en claustrofobie komen in alle culturen voor.

Japanners passen hun gedrag in een lift heel erg op elkaar aan, zodat niemand zich buitengesloten voelt. Dat kun je echt zien: ze zullen vaak dezelfde kant op staan of kijken. Ze houden veel meer rekening met elkaar dan Nederlanders. Ze eten of drinken niet in de lift, zijn helemaal stil en zullen nooit zoiets doen als hun neus snuiten.

Eigenlijk is het gedrag van Japanners en Nederlanders in een lift veel meer gelijk dan in andere situaties. We zullen onszelf nooit in een propvolle lift duwen, in een lege lift gaan we in de hoeken staan en we laten eerst mensen de lift uit, voor we erin stappen. Dat is misschien wel het mooie van liften: dat ze – net als Mitsubishi – Japanners en Nederlanders dichter bij elkaar brengen.

1. Mud Jeans

Een spijkerbroek leasen? Het klinkt misschien als een onhaalbare schoolopdracht. Maar niets is minder waar. Mud Jeans ontwikkelt als sinds 2013 spijkerbroeken van gerecycled materiaal. Het idee ontstond toen Bert Vos op 23 jarige leeftijd naar China verhuisde. Zijn baan in de textielindustrie bracht de gezond- en veiligheidsrisico’s van fast fashion voor fabrieksarbeiders aan het licht. Hij was vastberaden dat hier een alternatieve manier voor te vinden moest zijn.

Het concept is vrij simpel, een eenmalig lidmaatschap voor €20 euro en een maandelijkse fee van €7,50 zorgt ervoor dat je een gerecyclede jeans aan hebt. Ben je toe aan een nieuw model, of is deze versleten? Dan wissel je deze gewoon in voor een nieuwe!

2. Bundles

Wist je dat de gemiddelde levensduur van een wasmachine maar 6 jaar bedraagt? Door dat veel machines onnodig veel energie water en wasmiddel verspillen, worden ze niet op de juiste manier gebruikt en gaan ze elk jaar in grote getallen naar de sloop.

Bij Bundles kun je een wasmachine leasen op een duurzame manier. Voor een maandelijks bedrag van €20.95 ontvang je thuis een Miele Classic Wasmachine, en natuurlijk heeft deze energielabel A+++. Maar wat maakt dit dan zo duurzaam? Je betaald namelijk voor het gebruik. Hoe minder je wast, hoe minder je betaalt. Dit wordt namelijk gemeten door speciale ‘slimme’ stekker. Dit apparaat meet het stroomverbruik en verstuurt deze informatie draadloos naar je door. Zo kun je zuiniger en efficiënter wassen, bijvoorbeeld door te kiezen voor andere wasprogramma’s of temperatuurinstellingen.

Is de wasmachine stuk? Dan zorgt Bundles voor het onderhoud, het blijft tenslotte een product as a service model.

3.Philips Circular lighting

Betalen voor het licht en niet voor de lampen. Je moet het misschien even op je in laten werken maar de gedachte is meer dan logisch. Is je lamp kapot? Dan gooi je hem weg en koop je een nieuwe. Dat kon anders, nee dat moest anders volgens Philips. Met Philips Circular lighting sluit je een contract af voor het licht en zorgt Philips ervoor dat de verlichting tijdig wordt gerepareerd of vervangen. Met dit model wil Philips bijdragen aan een wereld met zo min mogelijk afval en een optimaal behoud van grondstoffen.

4.Raillease & Bike lease

In Nederland hebben we al een tijdje het fietsplan, maar bij onze zuiderburen gaan ze op het gebied van leasen nog wat verder. Je hebt nu de mogelijkheid om jouw bedrijfsauto te leasen in combinatie met een abonnement op het openbaar vervoer of met een fiets. Op de dagen dat je jouw bedrijfsauto niet nodig hebt, kun je dus voor een duurzaam alternatief kiezen. Zo verminder je de kostprijs van je leaseauto en stoot je minder CO2 uit. Mocht je nu kiezen om sportief op de fiets te gaan dan wordt ook deze netjes door de leasemaatschappij onderhouden. Aan het einde van het contract, kun je de fiets houden of hem aan een liefdadigheidsproject schenken. Dit klinkt eigenlijk helemaal zo gek nog niet!

5. Mitsubishi M-Use®

Sinds afgelopen jaar ontwikkelde Mitsubishi Elevator Europe haar eigen product as a service model, genaamd M-Use®. In plaats van een lift leasen noemt men het een duurzame dienstverlening van verticale mobiliteit, waarmee je jaarlijks een vast bedrag betaalt voor het onderhoud dat wordt afgestemd op het gebruik van de lift. Door het gebruik te meten kan er op de juiste manier met onderhoud om worden gegaan. Hiermee ontzorgen we de lift eigenaar voor 40 jaar van alle facetten rondom een lift. Door de lift te monteren via de ”design for disassembly” methode, kunnen de materialen van de lift worden hergebruikt, samen met Madaster registreren we online al het bouwmateriaal.

 

Een professor van de universiteit van Chicago, Dario Maestripieri is van mening dat dit gedrag een instinctieve reactie is op een potentiële gevaarlijke sociale situatie. Professor Maestripieri, die de biologie van sociaal gedrag van de mens en niet-humane primaten bestudeert, beweert dat de manier waarop de geest reageert op het gevaar niet veranderd is de afgelopen miljoenen jaren. In een artikel van Wired schrijft hij:

“Een groot deel van het gedrag van mensen in liften is niet het resultaat van rationeel denken. De dreiging van agressie is niet echt, maar onze geest reageert alsof het zo is, en produceert gedrag bedoeld om onszelf te beschermen.”

Maestripieri onderzoekt gedrag bij resusapen, primaten die evolutionair ver van de mens afstaan. Als twee makaken samen in een kleine kooi gevangen zitten, tonen ze soortgelijk gedrag zoals mensen in een lift. Ze vermijden oogcontact en staren naar een denkbeeldig punt buiten de kooi. De apen zitten ook in aparte hoeken, zodat ze niet per ongeluk tegen elkaar botsen. Beide soorten gedrag helpen om de waarschijnlijkheid van een dreiging te verminderen.

Ondanks deze voorzorgsmaatregelen, zonder een stress release, zal de spanning tussen de twee apen toenemen en uiteindelijk een van hen zal het geduld verliezen. Om deze situatie te voorkomen, ontbloten makaken hun tanden – “de evolutionaire voorloper van de menselijke glimlach.” Lachen gaat namelijk vaak vooraf aan het wederzijdse verzorgen, of ‘plukken’ bij apen. Dat verkleint weer de kans op agressie.

De onderzoeken van Maestripieri zijn controversieel, maar zijn conclusies laten interessante inzichten zien. Mocht je zelf alleen zijn met een vreemdeling in een lift, staar dan niet naar de vloer. Lach even naar de ander om de spanning er af te halen. Om net als makaken daarna ook de ander te gaan ‘plukken’ is wat te veel van het goede. Ons gedrag is al vreemd genoeg in liften.

Hoe gedraag jij je in een lift? Maakt het verschil met wie je in de lift staat? Wat is de meeste vreemde situatie die je meegemaakt hebt in een lift?